การล่าแม่มด เจ.เค.โรว์ลิ่ง

เจ.เค.โรว์ลิ่ง นักเขียนที่ประสบความสำเร็จมากที่สุดในประวัติศาสตร์วงการสื่อสิ่งพิมพ์ - อาจจะยกเว้นพระเจ้า - และแฮร์รี่ พอตเตอร์ก็เป็นเหมือนคัมภีร์ไบเบิลสำหรับคนรุ่นฉัน ตั้งแต่ได้รับการตีพิมพ์ครั้งแรกในช่วงปลายทศวรรษ 90 หนังสือชุดนี้ได้สอนเด็กหลายสิบล้านคนทั่วโลกเกี่ยวกับคุณธรรม ความจงรักภักดี ความกล้าหาญและความรัก การอยู่ร่วมกันของคนหลากหลายรูปแบบ การเฉลิมฉลองของการยอมรับความแตกต่างระหว่างกัน หนังสือแสดงให้เห็นถึงความซับซ้อนของจิตใจมนุษย์ บุคคลที่ดูน่ากลัวในตอนแรกกลับกลายเป็นวีรบุรุษในตอนท้าย

เรื่องราวของผู้แต่งได้กลายเป็นส่วนหนึ่งของการสร้างตำนานนี้เช่นกัน จากคุณแม่ผู้เลี้ยงเดี่ยว ยากจน ถูกรังแกและซึมเศร้า เขียนหนังสือด้วยลายมือทั่วร้านกาแฟในเมืองเอดินเบอระพร้อมกับลูกสาวตัวน้อยที่นอนอยู่ในรถเข็นข้างๆ - เธอได้แต่งนิยายที่สร้างปรากฏการณ์ระดับโลก - ดังนั้นถ้าเปรียบแฮร์รี่ พอตเตอร์เป็นไบเบิล โรว์ลิ่งก็เป็นนักบุญนั่นเอง

“ถ้าเพศ(กำเนิด)ไม่มีอยู่จริง งั้นก็ไม่มีคำว่ารักเพศเดียวกัน ถ้าเพศไม่มีจริง ตัวตนของผู้หญิงทั้งโลกก็จะถูกลบออกไปด้วย ฉันรักคนข้ามเพศนะ แต่การลบแนวคิดที่ว่าเพศกำเนิดไม่มีอยู่จริงก็จะทำให้คุณค่าในชีวิตของใครหลายๆ คนต้องถูกลืมไปด้วย มันไม่ใช่ความเกลียดชังนะ มันคือการพูดความจริง ”

ถ้อยแถลงนั้นดูเหมือนจะเป็นจุดเริ่มต้นที่ทำให้พายุไฟแห่งความโกรธ โหมกระหน่ำไปทั่วทันที

พนักงาน 2 คน ของสำนักพิมพ์ที่เพิ่งตีพิมพ์หนังสือให้กับโรว์ลิ่ง ขอลาออกเพราะไม่พอใจกับข้อความบนทวิตเตอร์ของเธอ แฟนด้อมแฮร์รี่ พอตเตอร์ทั่วโลกลบชื่อเธอออกจากเว็บไซต์ กลุ่มนักแสดงหลักในชุดภาพยนตร์ต่างดาหน้ากันออกมาบอกว่า “ไม่เห็นด้วย” กับความคิดของเธอ TikTok เริ่มสร้างเทรนด์เปลี่ยนหน้าปกหนังสือแฮร์รี่ พอตเตอร์ใหม่ โดยการลบชื่อเธอออกไปจากปกหนังสือ กลุ่มสมาคมควิดดิชในอเมริกา (ไม่ใช่ควิดดิชจริงๆ หรอกนะ) ประกาศเปลี่ยนชื่อกีฬาใหม่ เพื่อแสดงออกว่าไม่เห็นด้วยกับเธอ (แต่วิธีการเล่นก็คือควิดดิชอยู่ดีนั่นล่ะ) 

ส่วนสำคัญที่สุดที่ทำให้เรื่องนี้ลามไปอย่างรวดเร็วเหมือนไฟลามทุ่ง ก็คือ สื่อออนไลน์ต่างๆ ทั่วโลก พร้อมใจพาดหัวข่าวกันไปในแนวทางเดียวกัน ข่าวที่ชี้นำไปในทางที่ว่า นักเขียนผู้ให้กำเนิดแฮร์รี่ พอตเตอร์คนนี้เป็นพวกเกลียดคนข้ามเพศ (transphobia)

ฉันติดตามดูการโต้เถียงในเรื่องนี้มานานอยู่พักใหญ่แล้ว ฉันยิ่งอยากเข้าใจถึงมุมมองและความคิดของผู้คนที่กระโดดเข้ามาในความขัดแย้งนี้ โรว์ลิ่งมีมุมมองเกี่ยวกับตัวเองและความคิดของเธออย่างไร ทำไมโรว์ลิ่งถึงยังเลือกที่จะยึดมั่นในความคิดของเธออย่างหนักแน่นขนาดนี้ และการโต้เถียงก็ดำเนินต่อไปโดยที่ไม่รู้ว่าจะหาจุดจบลงได้ที่ไหน”

ฉันเลยทำเหมือนกับผู้อ่านแฮร์รี่ พอตเตอร์หลายล้านคนก่อนหน้านี้ - ฉันเขียนจดหมายไปหาเธอ (เจ.เค.โรว์ลิ่ง) เพื่อขอสัมภาษณ์ เพื่อจะได้เรียนรู้ว่าเธอมีที่มาที่ไปอย่างไร และฉันก็โน้มน้าวเธอไปด้วยว่าทำไมฉันจึงน่าจะเป็นคนๆ นั้น ที่จะนำมุมมองและความคิดของเธอออกมาตีแผ่

สิบปีก่อน - เมื่ออายุได้ 26 ปี - ฉันออกจากกลุ่มนั้นมา และต้องเสียครอบครัวกับญาติพี่น้องไปตลอดกาล คนแปลกหน้าทั้งหลายใน Twitter กลับกลายมาเป็นเพื่อนรักที่สุดของฉัน หนึ่งในนั้นมีชายคนหนึ่ง ซึ่งปัจจุบันคือสามีของฉัน และเป็นพ่อของลูกๆ ฉันทั้งสองคน 

เหมือนกับโรว์ลิ่ง ฉันรู้ดีว่าการถูกเกลียดชังอย่างรุนแรงและไร้เหตุผลนั้นมันเป็นอย่างไร แต่ฉันก็รู้ถึงคุณค่าของการนั่งถกเถียงหรือพูดคุยกันอย่างใจเย็นและจริงใจ มันสามารถเป็นสะพานหรือกาวใจที่สามารถประสานรอยร้าวให้กลับมาใหม่ได้ แม้มันจะร้าวลึกแค่ไหนก็ตาม

ฉันประหลาดใจที่โรว์ลิ่งตอบรับจดหมายเชิญของฉัน - พร้อมกับบอกว่าได้อ่านเรื่องราวของฉัน แล้วผ่านหนังสือที่เธอส่งไปให้เป็นของขวัญแก่โรว์ลิ่งพร้อมกับจดหมายเชิญ

และหน้าร้อนปีที่แล้ว ฉันเก็บกระเป๋ามุ่งหน้าสู่สก็อตแลนด์

โรว์ลิ่งพร้อมสำหรับการให้สัมภาษณ์ ตามข้อคำถามที่ฉันได้ส่งมาให้เธอก่อนหน้า - เธอมีหลายเรื่องราวที่อยากชวนให้วิพากย์ ประสบการณ์การหนีออกมาจากชีวิตสมรสที่ทำร้ายเธอทั้งทางร่างกายและจิตใจ จุดกำเนิดของแฮร์รี่ พอตเตอร์ และความขัดแย้งที่โรว์ลิ่งยังคงมีส่วนร่วมอยู่ในทุกวันนี้ และสาเหตุว่าทำไมเธอถึงกล้า "ทิ้งระเบิด" ลงบน Twitter เมื่อปี 2020

โรว์ลิ่งบอกฉันว่า ที่เธอตัดสินทำมันลงไปนั้นไม่ใช่อารมณ์ชั่ววูบ แต่เธอไตร่ตรองและคิดมาอย่างถี่ถ้วนแล้ว เธอก็รู้ดีว่าจะมีผลสะท้อนอะไรกลับมาที่เธอบ้าง

“ฉันไม่เคยตั้งใจที่จะทำให้ใครเสียใจ” โรว์ลิ่งกล่าว  

“ฉันไม่เสียใจหรอกถ้าต้องลงจากแท่น (ชื่อเสียง)” 

แม้แฟนๆ หลายคนบอกว่าโรว์ลิ่งกำลังทำลายชื่อเสียงของตัวเองที่เพียรสร้างมา เธอกล่าวว่า 

“พวกคุณต่างหาก ที่กำลังเข้าใจฉันผิดมหันต์”

แต่เรื่องราวของ เจ.เค.โรว์ลิ่ง นั้น ไม่ใช่แค่เรื่องราวของนักเขียนเพียงคนเดียว ผู้หญิงคนเดียวหรือประเด็นเดียว แต่มันเป็นจุดเล็กๆ ในช่วงชีวิตหนึ่งของพวกเรา - มันคือการแบ่งขั้วทางความคิดที่นำไปสู่จุดแตกหัก จนไม่สามารถนำมาพูดกันได้อย่างเปิดเผยในที่สาธารณะ มันคือช่องว่างของการที่ผู้คนอยากพูดออกมาว่าตนนั้นมีความเชื่ออย่างไร และถูกคนอื่นเข้าใจว่าอย่างไร - รวมถึงการค้นหาอัตลักษณ์และการยอมรับตัวตนให้กับตนเอง ไปจนถึงการต่อสู้กับตนเองเมื่อความคิดของสาธารณชนส่วนใหญ่กำลังชี้นำไปในอีกทางหนึ่งซึ่งขัดกับความเชื่อและอุดมการณ์ของเรา แต่เราก็เป็นส่วนหนึ่งของสังคมมนุษย์ – ซึ่งเป็นสัตว์สังคมที่ถูกบังคับกลายๆ ว่าต้องเห็นพ้องไปกับแนวทางใหม่ของเผ่าพันธ์

ฉันยังได้ใช้ช่วงเวลาต่างๆ นี้ในการได้พูดคุยกับผู้คนมากหน้าหลายตา ที่เกี่ยวข้องกับประเด็นความขัดแย้งนี้ ผู้ใหญ่ข้ามเพศ วัยรุ่น ผู้เชี่ยวชาญ นักเคลื่อนไหว นักประวัติศาสตร์ ผู้สื่อข่าว นักเขียน ชาวคริสต์ผู้ซึ่งเคยคว่ำบาตรพอตเตอร์ในช่วงปี 90 แพทย์ ทนายความ หรือแม้กระทั่งผู้เชี่ยวชาญเรื่องการล่าแม่มด และฉันยังได้ใช้เวลานั่งคุยกับโรว์ลิ่งที่บ้านของเธอในเอดินเบอระเป็นเวลาหลายวัน

มีหัวข้อย่อยมากมายในประเด็นเหล่านี้ และฉันต้องขอบคุณผู้ที่มีน้ำใจพอหรือยอมใจอ่อนที่จะเผยมุมมองและความคิดของพวกเขาเองออกมาให้ฉันฟัง ฉันรู้ว่ามันเป็นเรื่องละเอียดอ่อน หลายคนรู้สึกกังวลเมื่อเห็นว่าฉันมีการบันทึกเสียง พวกเขากลัวจะถูกล่าแม่มดหากให้ความเห็นที่ไม่ถูกใจใครบางกลุ่มไป กลัวที่จะสูญเสียเพื่อน หน้าที่การงาน ความปลอดภัย ไปจนถึงชื่อเสียงของพวกเขาเองด้วย

ฉันเองก็ยอมรับว่ารู้สึกหวาดกลัวเช่นกัน แต่กระนั้น ฉันก็ยังเชื่อในพลังของการจับเข่าและพูดคุยกันอย่างใจเย็น สิ่งที่ฉันได้มาในซีรีส์ชุดนี้ล้วนท้าทายสมมติฐานที่ฉันได้ตั้งไว้ ฉันเพิ่งพบว่าประเด็น เรื่องราวและความขัดแย้งต่างๆ เหล่านี้มันซับซ้อนกว่าที่ฉันคิดเอาไว้มาก - แม้สุดท้ายแล้วฉันจะไม่มีคำตอบที่แน่ชัดให้ แต่ฉันก็ยังเชื่อว่า การนั่งคุยกันดีๆ อย่างใจเย็นและเปิดใจ จะช่วยประสานรอยร้าวและความไม่เข้าใจที่กำลังแผ่ขยายออกไปอย่างกว้างขวางนี้ให้ขยายออกไปช้าลงได้